BRaiNS

AI voor BRaiNIES  

Kennis- en Informatiewerkers

AI voor BRaiNIES: Kennis- en Informatiewerkers

AI in de Informatieprofessie

&

Heterdaadsessie

AI in het Informatiedomein

30 November 2023, Gemeente Zoetermeer

Heterdaadsessie AI in het Informatiedomein

30 November 2023, Gemeente Zoetermeer

GIDS: AI in de Praktijk

Praktische Gids voor Persoonlijk Gebruik in de Informatieprofessie

Artikel

Van Digitalisering naar Artificering

In de Informatieprofessie

Nieuw

TijgerTalker
AI Gids 1

Simon Been, Spreker en Auteur over AI in het Informatiedomein

De digitaliseringsgolf zorgde ervoor dat alle ondersteuning rond 'het document' sluipenderwijs maar drastisch transformeerde of verdween, van typekamer en lay-out afdeling tot huisdrukkerij en postkamer. En ja, ook de nazaten van bibliotheek en archief zijn grotendeels onherkenbaar voor 2000-minners. Alle 'verdwenen' activiteiten zijn terechtgekomen in de primaire processen. De kantoorwerker zèlf zoekt, tikt, maakt op, deelt en bewaart. En anders doen de processystemen dat wel. (Ja, we zijn optimisten ;-)   Maar nu…

De kantoorwerker en AI

AI in het informatiedomein zorgt voor een nieuwe golf. Nu is de kantoorwerker zèlf aan de beurt. Het vergaren, combineren, genereren, verrijken, bewerken en onderhouden van informatie wordt sterk ondersteund door ChatGPT en soortgenoten.  Niet alleen verdwijnen het zoeken, tikken, opmaken etc, maar waarom nog dingen verzinnen als je gewoon kunt vragen en de AI verzamelt, vertaalt, integreert en tikt alles braaf in elke gewenste vorm? Let wel: dit is het hosanna-gevoel van velen na een half jaar ChatGPT, de realiteit is echt wat weerbarstiger, voor nu tenminste.

Deze nieuwe golf noem ik 'artificering'. Termen als 'cognificering' of 'dataficering' - voorgesteld door de AI - schieten te kort, want ook vorig jaar waren processen al rijk aan data en ja, mensen werken óók cognitief. Sorry AI. Het grote verschil is de kunstmatige, mensloze generatie van content. Van Artificial Information.

En gelukkig: ChatGPT keurt de term goed: "'artificering' zou inderdaad een interessante keuze kunnen zijn. Het impliceert een nieuw niveau van capaciteit bovenop digitalisering, een waarin de machines niet alleen maar uitvoeren wat ze zijn geprogrammeerd te doen, maar ook leren, aanpassen en mogelijk zelfs beslissingen nemen."

Hmmm... Daar gaat hij weer met zijn borstklopperij. Hij kan echt àlles, hè? Voel je de concurrentiestrijd tussen mij en AI? De behoefte om te onderstrepen dat dit mijn idee is, niet van hem? Ja, we stappen een hele boeiende wereld in.


De informatieprofessional en AI

En wat de informatieprofessie betreft... Wie dit leest is jong of heeft de digitaliseringsgolf overleefd. En weet waarschijnlijk ook hoe fascinerend, maar ook hoe lastig dat proces was. Bibliotheken werden 'Google-het-maar', Documentalisten media-analisten, veel archivarissen DIV'ers, etc. Wel beschouwd is het archief de enige resterende facility uit het pre-digitale tijdperk. En dat voor 99% dankzij de archiefwet, want buiten de overheid lijkt het alsof alleen de raad van bestuur nog een archief heeft.

Zelfs zijn er nieuwe afdelingen ontstaan: van Informatiebeheer tot Chatrooms. Ook doen we aan archiving by design, voorin het primaire proces. En toch: de informatiehuishouding op orde krijgen is als hoogspringen: we worden beter en beter, maar de spieren trillen, het zweet gutst en de lat wordt elke dag hoger. De digitaliseringsgolf rolt onverbiddelijk voort.

En de artificeringsgolf, wat gaat die de informatieprofessie brengen? Om te beginnen nieuwe uitdagingen rond beheer. Ik noem maar wat: elke AI heeft zijn eigen chathistorie. Geloof me, die historie moet beheerd worden. Hoe? En hoe je dat doet als iemand meerdere AI's gebruikt? En als hij of zij overstapt naar de private sector of naar de concurrent en de eigen historie meeneemt of wist? Hmmm... En dat is alleen het puntje van de ijsberg, de rest is voer voor vele andere artikelen. Binnenkort start ik een hele serie in IP, de Informatie Professional.

Eén ding is duidelijk: elke organisatie gaat een eigen AI trainen. En met welke data? Zullen we 365 erin gooien? 🤯 Of toch de info van IB? Of alles? En hoe weet je later wat er precies in is gegaan? En hoe gaat dat met privacy, vernietiging etc? Maak je borst maar nat. Fascinerend, vele kansen, maar ook een heleboel nieuwe uitdagingen.


Beheer, beheer, beheer

En dan is er nog dit: die AI verrijkt de oorspronkelijke trainingsdata met alle inhoud uit de vragen en antwoorden. Het is als soep die - mits goed bewaard - steeds lekkerder wordt. Hoe beheer je die verrijking? Is schone migratie ooit nog mogelijk van AI-1 naar AI-2? Je hebt een mega lock-in. Eenmaal gestart met Microsoft en there is no way out. Klinkt bekend?

Kortom: AI leidt tot geheel nieuwe beheersvragen in het informatiedomein en dus een nieuwe strijd afweging rond verantwoordelijkheden. Ongetwijfeld ontstaan hieruit op termijn weer een paar nieuwe afdelingen. En toch is dit nog niet eens de kern van het AI-vraagstuk. De kernvraag is niet 'wie gaat al dit beheer organiseren en hoe?’ Maar 'waarom zou AI dat niet allemaal zèlf doen?' En nog meer to-the-point: 'wie beheert de AI?'

Een boeiend vraagstuk, vooral omdat niemand weet hoe AI nou echt werkt. Zelfs de makers ervan weten alleen wat ze erin gestopt hebben en hoe het trainingsproces verliep. De rest is gissen in de mist.

Eén geruststelling: in een interview met de top-tovenaars van OpenAI bekennen ze dat het moeilijk is om nieuwe doorbraken rond AI te vinden omdat de wetenschap van AI complex is en moeilijk te doorgronden en omdat hun focus is verschoven van fundamenteel onderzoek naar toegepast onderzoek. (Ja, ook deze idealisten worstelen nu met de commerciële verleidingen.) Misschien krijgen we dus even kans om te wennen aan de nieuwe wereld.


Singularity

Of dient dat moeilijke-doorbraak-verhaal er alleen toe om de concurrentie in slaap te sussen? Bard vindt het 'moeilijk om te zeggen' of het klopt. Dus ja, wie ben ik dan nog? Eén ding moet je echter niet vergeten: de missie van OpenAI is het bereiken van 'the singularity': het moment waarin AI zo 'algemeen intelligent' wordt dat deze de menselijke intelligentie overstijgt. En hun strategie is 'to provide a soft landing for the singularity.' Inderdaad, de huidige AI-revolutie is in hun ogen een zachte landing. Kortom: hou je stoelriemen vast, deze rit is nog lang niet voorbij.


En hoe het ook zij: weet waarover je praat. Experimenteer met AI in het Informatiedomein (zie de GIDS 'AI in de Praktijk') en laat je voorlichten (zie de Heterdaadsessie 'Impact van AI op de Informatieprofessie').



.

30 november 2023, Zoetermeer

Op Heterdaad…

AI in het Informatiedomein

Vóór-

aankondiging!

Impact op Persoon/Organisatie/Professie. AI binnen een Archiefdienst. AI in een Provinciehuis. Etc.

AI Gids 1

De impact van AI in het Informatiedomein

'Iedereen' kan met AI gericht researchen, samenvatten, ordenen, vertalen, copywriten en zelfs notities schrijven. En nog veel meer.

Maar wat betekent dat voor de Informatieprofessie? Voor onszelf? En voor de processen in de organisatie? Boeiende vraagstukken!

Op donderdagmiddag 30 november duiken we in AI met Marc Holtman, Hoofd Toegankelijkheid en Digitale Innovatie van Stadsarchief Amsterdam. Guido Scheuerman, Innovation Officer bij Provincie Zuid-Holland. Simon Been, AI-kenner van Tijger BRaiNS. Tom Broens, Head of Teaching & Learning Centre - UvA/Amsterdam UMC. Bart Geurts, JoinSeven, intelligente data-oplossingen.

Plaats AI Sessie Stadhuis Zoetermeer

Datum 30 november 2023

Tijd 12.30 - 17 uur + inloop met broodjes, borrel.

Exclusief voor leden à € 175

Géén lid? € 250 (sessie deelname èn lidmaatschap 2023). Team? Korting na 4 deelnemers. Tarieven 2023.

Je kunt al inschrijven voor de Heterdaadsessie. Wil je meer weten over AI? Kijk hieronder!

AI Gids 1

GIDS AI in de Praktijk 1

De Praktische Toepassing van AI voor de Informatieprofessie vol voorbeelden uit het Informatiedomein.

• Hoe starten? • AI in het Informatiedomein • Experimenteer!
• Welke AI gebruiken? • Waar is AI wel/niet goed in?
• Hoe stel je de Juiste Vragen? • Waarom is dat zo belangrijk?
• Vele Voorbeelden van Research en Sollicitaties tot Samenvatten
• Talrijke Tips • Steeds Genuanceerd en met Kritische Blik
• Handige bronnen en andere Praktische Links

Doel: persoonlijk gebruik van ChatGPT, de bekendste AI.

Impact. Hoe starten. De Juiste Vragen stellen. Vele Toepassingen & Tips. Kritisch & Genuanceerd.

Titel  GIDS: AI in de Praktijk

Voor  Persoonlijk Gebruik in de Informatieprofessie

Inhoud  Impact  / De Juiste Vragen stellen / Vele Toepassingen & Tips

Auteur  Drs. Simon Been

Omvang  80+ pagina’s

Doelgroep  Beginners / Experimenteerders / Toepassers in de eigen praktijk

BONUS: Gratis SnelStart Gidsje

Licentie: € 25 voor persoonlijk gebruik. Upgraden kan.

€ 100 voor teams (max. 10 pers.)

€ 500 voor afdeling/unit (max 50)

€ 1000 voor organisatie (50+)

Doel. Bewustworden / Experimenteren en Leren / Toepassen in de eigen praktijk

Kritisch & Genuanceerd

Voor persoonlijk gebruik